Systemisch perspectief

We worden geboren in het systeem van ons gezin van herkomst. Vader en moeder zijn het begin van ons gezin van herkomst. Zij op hun beurt maken deel elk uit van een systeem, van hun gezin van herkomst.

We groeien op in dit gezin, maken deel uit van dit gezin, soms met broertjes en zusjes of wellicht een inwonende grootouder, en passen ons aan aan de mores in dit gezin. Aan de mores van onze ouders, die beiden zich -op hun beurt- als kind aanpasten aan de mores van hun ouders.

"Mam, waarom snij je het vlees op deze manier?"

- "Omdat mijn moeder dit ook al zo deed."

"Oma, waarom snij je het vlees op deze manier?"

- "Lief kind, omdat mijn moeder dit ook al zo deed."

"Overgrootmoeder, waarom snijdt u het vlees op die manier?"

- "Lieverd, omdat het anders niet in de pan past."

We leren van onze ouders en nemen vaak hun gewoonten en patronen over. Wanneer we er aan toe zijn, laten we deze los en weven vervolgens onze eigen patronen. We raken gehecht aan wat we 'thuis' leren en voelen ons hierin onschuldig. Bijvoorbeeld, op vrijdag altijd frites eten of genieten van het aflikken van je bord tomatensoep of warme worstenbroodjes in de kerstnacht; zo hebben we allemaal onze eigen ervaringen en herinneringen aan vroeger thuis.

Ongemerkt leren we ons afsluiten van de andere mensen in de straat, in het dorp, in de stad. Want als we doen zoals we geleerd hebben, horen we erbij, dat geeft ons een groot gevoel van thuiskomen, van thuiszijn, van hier-hoor-ik-bij. Ook leren we -en dit gebeurt vaak onbewust- hoe we met thema's als leven en dood omgaan, met afscheid nemen, met insluiten en uitsluiten of met geven en nemen.

Onze partners komen uit hun systeem, hun gezin van herkomst. Soms herkennen we ons in de patronen van het andere gezin van herkomst, soms ook helemaal niet. Dan kan het wel eens spannend worden tussen partners. Welke kant kies je? Blijf je loyaal aan je gezin van herkomst of kies je voor je partner? Bij menig echtpaar kan dit tot verhitte discussies leiden.

Systemisch werken is kijken naar je gezin van herkomst. Welke patronen spelen er een (grote) rol? Zijn de patronen wel zichtbaar of zijn er dynamieken, die niet zichtbaar zijn maar wel een rol spelen in hoe familieleden met elkaar omgaan?

Het is boeiend om dit te onderzoeken, om bij jezelf na te gaan hoe loyaal je bent aan je gezin van herkomst. En...ben je aan je vader net zo loyaal als aan je moeder? Voel je je meer op je gemak bij de familie van je moeder? En waarom is dit zo?

"Het leven dient achterwaarts begrepen en voorwaarts geleefd te worden"

(Søren Kierkegaard)